Funerair erfgoed en groenstructuren

Initiatiefnemers:

• Bernt Feis, Stichting Groene Hart, 
• Erfgoedhuis Zuid-Holland, Stichting Dodenakkers, De Terebinth

Beschrijving van het project:

• Inventarisatie van begraafplaatsen en kerkhoven in de AV die van cultuurhistorische en landschappelijke betekenis zijn;
• onderzoek naar de mogelijkheden om deze plaatsen te verbinden door recreatieve routestructuren, waarbij een thematische inzet mogelijk is (bijv. Joodse begraafplaatsen, verzet in de WO2, Scheepsbouwers in ruste enz.

Projecten waarmee dit initiatief samenhangt:

• De Stichting Groene hart heeft in de AV diverse routes aangelegd, zoals het Oude Hollandse Waterliniepad (Gorinchem-Schoonhoven), waterlinieommetjes (Gorinchem/Woudrichem, Leerdam), Vestingstedenroute Leerdam-Lingewaal.
• Er zijn nieuwe routes in voorbereiding, zoals Slagveldroute (Sluis/Ameide) en Struinpad Uiterwaarden Veersedijk (Molenwaard).
• Dit zijn overwegend historische routes, die goed te combineren zijn met funeraire routes.

Dit project draagt bij aan de volgende maatschappelijk thema's:

• lokale identiteit (op de begraafplaatsen liggen veel bekende figuren uit de streek begraven). 
• cultuurhistorie (grafornamenten, symbolen e.d.) 
• natuur en landschap (sommige begraafplaatsen herbergen bijzondere bomen of hebben een stinsenflora)
• recreatie (de begraafplaatsen worden verbonden door routes)

Dit project versterkt de identiteit van de streek door:

• In Stille getuigen, de studie die als grondslag dient voor dit project, wordt beschreven hoe kerkhoven en begraafplaatsen de identiteit van de streek weerspiegelen.
• Prachtige voorbeelden zijn de begraafplaatsen in Alblasserdam, Nieuw Lekkerland en Leerdam waar o.m. scheepsbouwers, glasblazers e.a. industriëlen zijn begraven.
• Deze begraafplaatsen tonen als het ware het industrieel erfgoed van de streek. 

De vraag om ondersteuning komt voort uit:

• Het is een onderbelicht thema.
• Provincies gemeenten enz. doen er nog weinig mee.
• Maar het is wel actueel, aangezien kerkgenootschappen uit financiële overwegingen (beheersbare exploitatie) steeds vaker en eerder overgaan tot het ruimen van graven. Ons funerair erfgoed wordt dus bedreigd, ook in de AV. 

Dit project draagt bij aan de ontsluiting van de streek door:

• Funeraire recreatie en toerisme zijn in het buitenland al lang in zwang (wie bezocht niet Pere Lachaise in Parijs) maar is in Nederland nog in opkomst.
• Door routes te koppelen aan thema's als de Tweede Wereldoorlog, industrieel erfgoed, de Hollandse waterlinie enz. kunnen meer bezoekers in de AV worden getrokken.

Het project is duurzaam/energieneutraal doordat:

• Dit project kan volledig energieneutraal worden uitgevoerd; er zijn geen dure materialen voor nodig.

De stappen voor realisatie van dit project zijn:

• Voorjaar 2016 - Vooronderzoek - SGH en EGH vormen samen met hist.verenigingen een project comité, dat geschikte locaties selecteert; met hulp van Stg.Dodenakkers worden deze locaties nader onderzocht
• Zomer/najaar 2016 - Voorbereiding. Er worden enkele routes uitgewerkt. Overleg met instanties (provincie, gemeenten, kerkgenootschappen, enz.)
• Voorjaar 2017: Start uitvoering van het project