Agrarische bedrijven in het Groen

Initiatiefnemers:

Den Hâneker

Beschrijving van het project:

In de Alblasserwaard-Vijfheerenlanden zijn veel melkveehouderijen. Afgelopen jaren zijn veel bedrijven vergroot: nieuwe en grotere stallen en nieuwe opslag voor het gras. Ook zijn er nieuwe bedrijven gekomen langs de ruilverkavelingswegen. In veel gevallen is daarbij onvoldoende aandacht besteed aan de erfbeplanting, waardoor de bebouwing kaal in het landschap staat. Dit doet afbreuk aan de beleving van het landschap, door de bewoners en de recreanten. De gemeenten hebben op dit moment onvoldoende instrumenten om een beplantingsplan te verplichten. Een goede, streekeigen erfbeplanting levert een bijdrage aan de landschappelijke aankleding van de streek, verhoogt de biodiversiteit en is het visitekaartje van het bedrijf. Na uitvoering van dit project is er bij 40 agrarische bedrijven een erfbeplantingsplan opgesteld en uitgevoerd.

Projecten waarmee dit initiatief samenhangt:

Samenwerking met de boeren en gemeenten. Den Hâneker heeft als doelstelling het agrarisch natuurbeheer bij agrariërs en particulieren.

Dit project draagt bij aan de volgende maatschappelijk thema's:

Maatschappelijk verantwoord ondernemen door agrarische bedrijven, imagoverbetering van boeren, landschappelijke verfraaiing, versterking biodiversiteit, recreatieve beleving van het gebied.

Dit project versterkt de identiteit van de streek door:

De agrarische bedrijven zijn de economische pijlers voor het buitengebied van de A-V. Met dit project wordt invulling gegeven aan een onderdeel van maatschappelijk verantwoord ondernemen door agrarische bedrijven en draagt zo bij aan imagoversterking van deze sector, waarbij de agrariërs kunnen laten zien dat naast de bedrijfsvoering ook en bijdrage wordt geleverd aan de landschappelijke kwaliteit van het gebied.

De vraag om ondersteuning komt voort uit:

Verschillende gemeenten geven aan dat ze op dit moment onvoldoende instrumenten hebben om een erfbeplanting te verplichten. Met dit project willen we dit “gat” in de regelgeving nu opvullen en de agrariërs informeren, motiveren en adviseren bij het opstellen van en beplantingsplan en hen helpen bij de daadwerkelijke uitvoering ervan.

Dit project draagt bij aan de ontsluiting van de streek door:

Door het aanleggen van de streekeigen erfbeplanting zal het aan beeld van het landschap positief veranderen en aantrekkelijker worden voor bezoekers om het gebied te bezoeken (o.a. recreaten).

Het project is duurzaam/energieneutraal doordat:

Een streekeigen erfbeplanting draagt bij aan de biodiversiteit en de beplanting legt ook CO2 vast. Hout en snoeimateriaal kan gebruikt worden als biobrandstof, waarvoor ook initiatieven in de streek gaande zijn.

De stappen voor realisatie van dit project zijn:

Projectduur ca. 2,5 jaar, waarbinnen onder meer informatiefolder samenstellen, deelnemers werven, beplantingsplan opstellen, financiële onderbouwing, realisatie.

Vrijkomende agrarische bebouwing (VAB)

Initiatiefnemers:

Stichting Boerderij & Erf: Dick de Jong

Beschrijving van het project:

Hoewel dit ogenschijnlijk niet zo lijkt, is het geven van een nieuwe bestemming aan ruilverkavelingsboerderijen iets heel anders dan de andere boerderijen in de kernen en linten, die leegkwamen te staan te staan ten gevolge van de ruilverkaveling, meer dan een halve eeuw terug en in de tijd daarna. Dat heeft ook alles te maken met het feit dat de economie zich heeft ontwikkeld. Hierdoor zijn waarden en prijzen heel anders dan vijftig jaar terug.

Bovendien speelt een rol dat overdracht en verkoop van ruilverkavelingsobjecten aan derden voor de verkoper veelal bedoeld is als een vorm van pensioen. Het is voor de boer vaak de enige oude dag voorziening.

In het kader van de schaalvergroting is het bij een stoppend boerenbedrijf veelal wel mogelijk om de landerijen te verkopen. Daarmee wordt de waarde van de boerderij met de bijgebouwen en het erf echter een blok aan het been. Meestal geldt voor een dergelijk onroerend goed slechts een agrarische bestemming, die zonder land omheen niet meer uit te voeren zal blijken.

Mede in aansluiting op de afstudeerrapportage ‘De toekomst van Vrijkomende agrarische bebouwing in de Alblasserwaard’ willen wij ons de komende tijd gaan toeleggen op de realisatie van de daarin gegeven adviezen:

1. Verruiming bepleiten van het gemeentelijk beleid, waardoor er meer mogelijkheden ontstaan om de vrijkomende agrarische bebouwing een herbestemming te kunnen geven. Uiteraard met bewaking van de agrarische functie en de daarbij behorende landelijke omgeving.
2. De thans uitgesproken verwachting nader bestuderen en komen tot een prognose, aan de hand waarvan feitelijke activiteiten kunnen worden ondernomen. Een onderzoek waarbij alle agrariërs in de streek worden benaderd is hierbij een noodzaak.
3. Mogelijkheden en voorbeelden van herbestemming bedenken en uitwerken, die in dit onderhavige geval kunnen leiden tot de gewenste resultaten. Deze kunnen van allerlei aard zijn, waardoor het wenselijk is om ook beleidskaders te bepalen inzake wat wel kan en wat moet worden vermeden.
4. Projectontwikkelaars, makelaars, aannemers en anderen, die op de een of andere wijze betrokken zijn of raken bij de leegkomende agrarische bebouwing, voorzien van informatie, zodat zij op de ontwikkelingen van het moment direct kunnen inspelen.

Zaken die hierbij een bepalende rol kunnen spelen komen mede uit een drietal door het Gebiedsplatform gehouden informatieavonden en enkele daaruit voortvloeiende gesprekken in klein comité. Genoemd kunnen worden:

• (Beleids)kaders en mogelijkheden in beeld brengen. 
• Handvatten aanreiken.
• Verrommeling van het landschap en de erven voorkomen. 
• Behouden van het karakter van de streek. 
• De benodigde financiële middelen laag houden, zodat er ruimte blijft voor rendabele investeringen. 
• Landschappelijke waarden behouden. 
• Maatwerk toepassen.

Het agrarische landschap van Alblassewaard - Vijfherenlanden

Projecten waarmee dit initiatief samenhangt:

Er zijn links met een aantal andere projecten uit het programma Groen Verbindt, maar de tijd is mede gezien de noodzaak snel tot een plan indiening te komen op dit moment te kort om hier gedetailleerd op in te gaan. Die uitwerking moet nog plaatsvinden.

Dit project draagt bij aan de volgende maatschappelijk thema's:

LTO Noord, eigenaren en gebruikers van de betreffende boerenbedrijven, lokale overheden, projectontwikkelaars, aannemers, architecten, ontwerpers ruimtelijke ordening enzovoort.
Alle doelgroepen, ouderen, jongeren, mensen met een beperking, recreanten, toeristen, werkzoekenden, lokale detailhandel, scholen en feitelijke alle streekbewoners.

Dit project versterkt de identiteit van de streek door:

Het aantal boederijen in AV wordt geschat op tenminste 1.400 en zij vormen met elkaar de basis van het huidige unieke landschap. Een prachtig veenweidelandschap met weilanden, sloten, bebouwingslinten, tiendwegen en ruilverkavelingswegen. Zo dicht bij de Randstad gelegen dat het een bijzondere aantrekkingskracht heeft op de recreant uit de zich steeds opdringende stedelijke westelijke en zuidelijke rand. Met dit project wordt er gekeken naar het behoud van dit boerenlandschap.

De vraag om ondersteuning komt voort uit:

Het vormt een voorbeeld voor de toekomst in de eigen omgeving en in de rest van Nederland en mogelijk daar buiten.

Dit project draagt bij aan de ontsluiting van de streek door:

Aantrekken ondernemers van elders, bedienen van het gebied buiten de streek door ondernemers in de streek, die in de vrijkomende locaties activiteiten gaan ontplooien en het bieden van kansen en mogelijkheden aan recreanten en toeristen uit de verstedelijkte rand rond de streek. Hierbij kan ook worden gedacht aan uitvoeringen en optredens in het gebied met voldoende gratis parkeergelegenheid en zonder fileproblemen.

Het project is duurzaam/energieneutraal doordat:

Dat zal in de projectonderdelen worden meegenomen.

De stappen voor realisatie van dit project zijn: 

Dit onderdeel kan pas worden ingevuld als er duidelijkheid is over het al dan niet toekennen van een financiële bijdrage. Die bijdrage is namelijk nodig wil de totale financiering rond komen.
Het uitgangspunt is dat het project pas van start zal gaan als vervolgens de aanvraag definitief is ingediend en alle andere voorafgaande zaken zijn gerealiseerd.